Het sleep-activisme van #MeToo toont onze obsessie met slachtofferschap

18-10-2017 15:25

Even over #MeToo, die wereldwijde twitter-actie die aandacht vraagt voor seksueel geweld en intimidatie, naar aanleiding van de Harvey Weinstein schandalen. Ook in Nederland wordt het opgepikt. ‘Wauw. Bijna iedereen heeft ervaringen met ongewenste seksuele ervaringen’ las ik in een tweet van een vrouw. Omdat ik er nu over schrijf vond ik het mijn plicht ook even naar #MeToo-geschikte ervaringen te graven, maar dan ook echt. Ik kwam tot de schokkende ontdekking dat het maar een klein stapje is in je hoofd van ‘hele domme actie’ naar ‘ongelofelijke klootzak’. Je draait gewoon het vizier om en je eigen beschonken ‘ja hoor kom maar even boven voor een kopje thee’ hoeft dan niets meer te betekenen in this thing called life.

Onthullingen waarin alles even erg is als al het andere

Ik ben nooit ergens toe gedwongen, fysiek danwel geestelijk. Zoiets is afschuwelijk en onvergefelijk en er is geen enkel excuus voor. En ja, vrouwen mogen en moeten zich daar uiteraard over uitspreken. Laat dat duidelijk zijn. Zelf had ik altijd de indruk dat mannen banger waren voor mij dan ik voor hen, maar ik snap dat het niet voor iedereen zo werkt. Maar dit soort nuances, die in rechtszaken de schuldvraag soms zelfs omdraaien, gaan compleet verloren in dit ‘sleep-activisme’ van #MeToo onthullingen waarin alles even erg is als al het andere. Willen we dat echt? Vooropgesteld, ik kan uiteindelijk de omvang van iemands leed niet beoordelen. Maar de gevolgen van ‘ik’ activisme op grote schaal zijn echter wel desastreus.

Door de publieke onthullingen – compleet met complimentjes voor moed en openhartigheid – wordt de scheidslijn tussen seksueel geweld, intimidatie en onplezierige ervaringen opgeheven – een door wet en rechtspraak zorgvuldig aangebracht verschil, juist om de autonomie van vrouwen voorop te stellen en te beschermen. Die kan in beginsel immers alleen bestaan zonder de paranoïde angst voor seksuele misverstanden over en weer die met #MeToo onbedoeld wordt opgestookt tot hysterische hoogte. In Amerika mag in sommige universiteiten seks alleen nog bij contract (‘mutual consent‘) plaatsvinden, nuchter en als er dan nog onduidelijkheden zijn heeft hij iets uit te leggen. Hoe moet je als vrouw zo je eigen grenzen verkennen en de man leren kennen? Dat gaat niet. Alles is angst geworden. Was will das Weib?! zou Freud opnieuw uitroepen.

‘Je praat verkrachting goed.’ Ik praat helemaal niets goed

Dat mannen geen enkele fout meer maken? En zijzelf dan? Hoewel de autonomie van vrouwen in het Westen is een hard bevochten realiteit is, droeg die nooit de belofte in zich dat mannen en vrouwen hetzelfde zouden worden. Ik wéét dat vrouwen dit weten. Desondanks willen velen liever de beschermde diersoort uithangen in plaats van zich bewust te worden van hun eigen vrouwelijkheid, van hun keuzes voor een bepaalde plek, man, jurk, tijdstip, verleidelijke blik – en zich voor te bereiden. Als ik dat hardop zeg is het: ‘je praat verkrachting goed.’ Ik praat helemaal niets goed. Maar hopen of eisen als vrouw dat de wereld zich gedraagt zoals jij wilt is gewoon een slechte overlevingsstrategie. #MeToo is om die reden, met de focus op het gevaar van buitenaf, zonder duidelijk onderscheid tussen dwang of eigen keuzes helemaal geen krachtig wapen, maar een warme kruik in een narcistisch kringgesprek.

Angst voor misbruik wordt gevoed bij jonge vrouwen

Maar mijn grootste zorg en ergernis is dat #MeToo de hysterie voedt waarin seksuele intimidatie van vrouwen een dagelijks verschijnsel wordt, een ‘onderdeel van het leven’. Een slagveld waarop vrouwen slechts één slechte grap, een ‘tss….’ of een blik verwijderd zijn van slachtofferschap. De valse indruk wordt alsmaar gewekt dat alle mannen in potentie misbruik maken van vrouwen – dat ze slechts wachten op het juiste moment om in de buurt van onschuldige en kwetsbare vrouwen toe te slaan. Niets is minder waar.

Uit Brits onderzoek blijkt dat 75 procent van alle jonge vrouwen letterlijk bang zijn dat ze misbruikt zullen worden. Een ander onderzoek toont aan dat 41  procent van jonge vouwen discriminatie op het werk verwachten. Intimidatie en discriminatie hadden in deze gevallen dus nog niet plaatsgevonden, hun angst ervoor was in feite hetgeen wat hun ervan weerhield om verder te komen in hun leven. Daar kun je als man natuurlijk niet tegenop ‘bewusten’.

Seksuele roofdieren zullen hun toneelstukjes perfectioneren

De meeste ‘gewone’ mannen betalen de prijs voor deze door de media opgestookte angst onder vrouwen. Misschien geen hoge in vergelijking met wat er kán gebeuren met vrouwen, maar dit is toch geen leven dames? Ik las al tweets van mannen die ‘zich schamen man te zijn’, of zich op voorhand excuseerden: ‘het valt niet altijd mee te begrijpen wat vrouwen willen’. Willen we daarmee een beschuitje eten? Docenten die niet meer alleen met vrouwelijke studenten tentamens durven af te nemen. Deuren die overal open moeten staan, grappen die niet meer gemaakt worden. Die onzekerheid zal alleen maar groeien, en – mind you – niet bij de seksuele roofdieren die hun toneelstukjes ‘begrip opbrengen’ en ‘respect tonen’ alleen maar zullen perfectioneren. Met meer ‘ik’ gaat het gevaar niet weg.