Islam en nazisme: een vergelijking

24-04-2013 13:59

In een goed gedocumenteerd artikel gaat Sam van Rooy in op mijn eerdere analyse van de stelling van PVV-Kamerlid Joram van Klaveren en PVV-leider Geert Wilders dat de islam de ‘grootste ziekte is die Nederland de laatste 100 jaar getroffen heeft’. Van Rooy blijft erbij dat de islam in essentie een ziekte is en dat het eindoordeel over de islam dan ook verre van positief is. Hij geeft daarvoor verschillende argumenten, onder andere verwijzend naar het vermeend bloedige heden en verleden van de islam. 

Kern van Van Rooy’s betoog is ‘de hamvraag hoe wij de islam moeten beoordelen en welke gevolgen we aan dat oordeel moeten koppelen’. Hij geeft zelf het boven genoemde antwoord, en verwacht denkelijk ook van mij een antwoord.

Mijn visie op islam

Ik wil hier graag op reageren. Ik heb een en andermaal gesteld dat ikzelf weinig zie in de islam. Ik beschouw het als een religie die veel waarde heeft voor moslims, maar voor mij persoonlijk niet. Ik vind de orthodoxe standpunten van veel moslims betreffende vrouwen en homo’s verwerpelijk en bestrijd deze ook ten zeerste. Verder vind ik het een nogal wettische godsdienst, veel regels die elkaar soms tegenspreken waardoor je de bomen door het bos niet meer ziet. Tegelijkertijd stel ik vast dat de overgrote meerderheid van de moslims in dit land gelukkig met hun godsdienst zijn, en proberen te leven naar de mooie regels van de islam, namelijk dat de barmhartigheid van Allah een richtsnoer in hun leven is. Maar ik ben niet blind en zie ook wel dat er moslims zijn die zich zeer sterk afscheiden van de samenleving en niet of nauwelijks integreren.

Mijn standpunt is dat onze samenleving toch meer dan in staat moet zijn om moslims in dit land te incorporeren, van zeer orthodoxe tot zeer frivole. Ik zeg dat niet zomaar. Ons land kent een traditie van orthodoxe religie, van de steile calvinisten tot de eveneens vaak zeer wettische orthodoxe joden. Ik weet dat het tegenargument van mijn geachte opponenten dan is dat christendom en Jodendom van een hele andere aard zijn dan de islam, die in hun ogen in wezen een ideologie is en geen religie. Ik weet niet of Van Rooy de islam als een religie beschouwt of een ideologie, maar dat is van minder belang, zeker als ik vaststel dat hij de islam op een lijn stelt met het fascisme en nazisme. En dan houdt de discussie over de vergelijking tussen orthodoxe moslims, joden en christenen op en moet ik ingaan op het islam – fascisme/nazisme verhaal.

Islam en nazisme

Op de een of andere manier is het woord fascisme en nazisme op de lippen bestorven van PVV-aanhangers en anderen die zich verweren tegen de islam. En dat terwijl, als ze zelf voor fascist worden uitgemaakt, ze moord en brand schreeuwen.

Waarom vind ik de vergelijking tussen het nazisme en de islam volkomen onterecht? Van Rooy stelt dat de misdaden van beide met elkaar te vergelijken zijn. Hij verwijst daarbij onder andere naar de genocide die moslims in India zouden hebben aangericht toen ze het continent islamiseerden. Wilders noemt in zijn boek Marked for Death.Islam’s War Against the West and Me het aantal van 60- 80 miljoen Indiërs die in de periode 1000-1500 AD stierven als ‘directe resultaat van de jihad’ (p. 89). Aangenomen dat dat getal klopt, is dat vanzelfsprekend verschrikkelijk. Maar nu komen we op het onaangename terrein van de vergelijkingen terecht: wie is het bloedigste? Het nazisme kan aansprakelijk gesteld worden voor de oorzaak van de Tweede Wereldoorlog, die uiteindelijk leidde tot de dood van meer dan 8o miljoen mensen en dat in een tijdsbestek van slechts acht jaar (1937-1945). Ik reken dan de slachtoffers veroorzaakt door de Japanners ook mee. Daarom wil maar gezegd zijn dat het nazisme per saldo een enorm grote hoeveelheid meer doden op zijn geweten heeft in de tijd dat het actief was (12 jaar, 1933-1945) dan de islam door de 1400 jaar die de religie al bestaat.

De vergeten genociden van het Westen

Een ander iets zijn de genociden veroorzaakt door de Westerse machten in de Amerika’s, Azië en Australië. Phlipp Blom beschrijft in zijn magistrale werk De duizeling wekkende jaren. Europa 1900-1914 de slachtpartijen in de Congo Vrijstaat, speeltje van de Belgische koning Leopold II, die leidde tot de dood van meer dan een miljoen mensen. De katholieke kerk stond erbij en deed weinig of niets. In het naburige Duitse Zuid-West Afrika openden Duitse soldaten de jacht op de opstandige Herrero’s, wat leidde tot de dood van tienduizenden mannen, vrouwen en kinderen van deze stam. Levene (2005) geeft een schokkend overzicht van wat er gebeurde met de bewoners van Tasmanië. Het eiland raakte binnen tachtig jaar nadat de Britten het hadden ‘ontdekt’ ontvolkt. Er leefden ongeveer 4000 tot 5000 mensen op het eiland toen de Britten er begin negentiende eeuw landden en in 1876 was er geen enkele oorspronkelijke eilandbewoner meer in leven door westers geweld en westerse ziektes. Australië verloor 97% van zijn oorspronkelijke aboriginal bevolking en Mexico verloor ongeveer 18,75 miljoen mensen vanaf 1520-1524 tot er slechts ongeveer een miljoen over waren in 1605. De christelijke westerlingen zagen er geen been in geweld tegen de bevolking te gebruiken en ook ontdekten ze dat de ziektes die ze met zich meebrachten en waar ze zelf resistent tegen waren, een wisse dood voor de bevolking zouden betekenen. Ze hadden daarom af kunnen zien door te gaan met hun ‘ontdekkingstochten’, maar de queeste naar Eldorado was te verleidelijk.

Ongelukkige vergelijkingen

Deze ongelukkige vergelijkingen maken duidelijk dat mensen die religies en ideologieën aanhangen in staat zijn bloed te vergieten en te moorden. En dan komt het nog onsmakelijkere onderwerp welke dan het ‘ergste’ is. Natuurlijk stellen we allemaal vast dat in het nazisme helemaal niets goed zit. Daar vinden Van Rooy en ik elkaar.

Maar de islam is volgens mij toch een ander verhaal. We weten dat er moslims zijn die bloed aan hun handen hebben en dat er moslims zijn die uit naam van de islam geweld gebruiken, maar we weten ook dat er heel veel moslims zijn die een grote afkeer van geweld hebben. Zie eens de tranen van de vaders en moeders van de jonge jihadstrijders die naar Syrie afreizen? Dat vinden ze vreselijk, zoals elke vader en moeder dat vreselijk zou vinden: het zijn mensen.

Het christendom heeft een verleden van geweld, al wil niemand daar al te veel aandacht aan besteden. En terecht wordt er gerepliceerd dat het christendom het geweld afgezworen heeft. Een goede zaak en het bewijs dat een religie zichzelf weet te zuiveren, hoewel we natuurlijk niet blij zijn  met de recente misbruikschandalen in de Katholieke Kerk en ook de visie van sommige christenen op homoseksualiteit stemt niet tot vreugde. Kijk maar naar de sterk door de katholieke kerk gestimuleerde anti-homohuwelijkcampagne in Frankrijk.

De uitdaging van de islam

Ik stel vast dat veel moslims in Europa, maar ook elders in de wereld, de Arabische Lente is daar een voorbeeld van, westerse liberale visies al of niet aarzelend overnemen. Ik zie dat er zich een Europese islam ontwikkelt, hoewel niemand dat wil zien of erkennen (zelfs moslims niet!). Ik zie geen islamisering in de zin dat over zoveel jaar ‘onze dochters allemaal de sluier moeten dragen’ en ‘er in de supermarkt alleen nog maar halalvlees te koop is’. Onzin.

Ik daag mensen als Van Rooy uit om het debat met de moslims aan te gaan. Het is een geweldige uitdaging, nu ze zo ‘massaal’ in Europa wonen, hen te verleiden tot het omarmen en omhelzen van de westerse waarden. Met inachtneming van hun geloof onder de premisse dat hun God, Allah, in de eerste plaats een barmhartig God is die vergeeft. Daar zit het grote verschil tussen Van Rooy en mijzelf: hij beschouwt moslims als een bedreiging, ik zie ze als een uitdaging.

 

Jan Jaap de Ruiter is als arabist verbonden aan de Tilburg University. @janjaapderuiter

Dit artikel werd eerder gepubliceerd op Nieuwwij.nl.