Deze week komen 8.000 mensen naar Brussel voor de ‘European Development Days’, een megagrote conferentie van de Europese Commissie over ontwikkelingshulp. Deze conferentie is volgens de Europese Commissie zo belangrijk dat ze een groot Duits PR-bureau inhuurde om mediapartners te vinden die dit evenement zouden willen verslaan. Ook TPO bleek tot de uitverkoren media te behoren. De vraag die daarmee op tafel ligt is: wat levert een mediapartnerschap met de Europese Commissie op? Wat voor berichtgeving is er mogelijk over zo’n conferentie?
Deze conferentie is vooral een netwerkevent voor mensen uit de wereld van de ontwikkelingshulp, maar daar kunnen journalisten niet zoveel mee. Voor hen gaat het om het plenaire programma. De openingsceremonie bijvoorbeeld, waar tien hoogwaardigheidsbekleders plechtige toespraakjes houden. Dit zijn de mensen waarmee PR-jongen Valentin potentiële mediapartners probeerde over te halen om naar deze conferentie te komen en erover te schrijven. In ruil daarvoor voldoet de Europese Commissie de hotel- en reiskosten.
De openingsceremonie lijkt op een talentenjacht. De een na de ander komt op het podium, geeft een kort optreden en wordt door de presentatrice de hemel in geprezen. Na Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie, volgen de Koningin van België en die van Spanje, de presidenten van Rwanda, Malta, Burkina Faso en Liberia, de premier van Noorwegen, de plaatsvervangend secretaris-generaal van de VN en Europarlementsvoorzitter Antonio Tajani. De meesten van hen dragen een kleurige button van de European Development Days.
Waarom PR-jongen Valentin deze gasten zo interessant vond is een raadsel. Geen van hen heeft een opmerkelijke boodschap. Sterker nog: ze hebben allemaal dezelfde boodschap. We horen dat vrouwen heel belangrijk zijn voor de ontwikkeling van landen in Afrika. Dit is het centrale thema en daarmee de boodschap waar deze hele conferentie om draait. De voorbeelden en anekdotes verschillen per spreker, maar de les is steeds hetzelfde. De conferentie heeft op deze manier alle kenmerken van een goed geregisseerde PR-gebeurtenis die het nut van EU-inspanningen op dit terrein legitimeert.
Als de positie van vrouwen in orde is, komt alles wel op zijn pootjes terecht, zo is het idee. Vrouwen moeten dus goed onderwijs, goede zorg en gelijke rechten krijgen. Zowel de praatjes als de informatiestands tonen een enorme hoeveelheid onderwerpen waarbij vrouwen van meerwaarde kunnen zijn. Als de positie van vrouwen verbetert, verbeteren de handel, het onderwijs, de democratie, de zorg, de oogst en de sociale cohesie, is er meer oog voor duurzaamheid en wordt klimaatverandering bestreden.
Die laatste stelling wordt in een middagsessie uitgewerkt. Dit panel draagt de titel: ‘Putting women and girls at the heart of conservation and climate action’. Vrouwen houden gemeenschappen bijeen, ook als ze door klimaatcatastrofes worden bedreigd, horen we. Bovendien beslissen ze over 70 procent van de consumptieve bestedingen. Uit de zaal komt de opmerking dat gender de kern van het klimaatbeleid moet worden. Instemmende reacties van het panel volgen. En uw verslaggever maar denken dat klimaatverandering over energiebesparing, zonnepanelen en windmolens gaat.
In een andere sessie gaat het over wat mannen kunnen doen om vrouwen meer te laten participeren. De titel luidt: ‘Raising women’s participation in decision-making: engaging men as change agents’. Onze eigen Eurocommissaris Frans Timmermans is op komen draven om te vertellen dat de participatie van vrouwen heel belangrijk is. We kunnen het ons met alle huidige problemen echt niet permitteren de helft van het talent onder de bevolking te laten liggen. Tot zover is iedereen het ongetwijfeld met Frans eens, maar de sessie wordt al snel een applausmachine voor vrouwenquota.
95 procent van de aanwezigen zegt maatregelen te willen om vrouwen een betere positie te geven. 52% denkt aan verplichte quota of wettelijke regelingen. Een tweede vraag is of er quota moeten komen voor vrouwen in het parlement. Nu is slechts 23,8 procent van de parlementariërs vrouw. Geen enkele klacht over deze eenzijdig geformuleerde vraag. 73% van de aanwezigen wil zulke quota. Timmermans begint zijn eigen ervaringen met quota te bewieroken. Quota werken heel goed, weet hij, want ook met quota hoef je geen concessies te doen aan de kwaliteit. Het panel knikt.
Mediapartners van de Europese Commissie moesten voor de start van de conferentie drie keer verslag doen en nog eens drie keer van de conferentie zelf. Het probleem laat zich raden: alle aanwezigen hebben zich geconformeerd aan hetzelfde thema. De tientallen organisaties beginnen over vrouwen te praten omdat de Europese Commissie dat wil. Een deel van de aanwezige organisaties is sowieso gerelateerd aan of gefinancierd door de EU. Bovendien werkt iedereen in de hulpsector of komt zelf uit een ontwikkelingsland. Waarom de grootste donor ter wereld tegen de haren instrijken, nietwaar?
De diversiteit in politieke standpunten nadert hier het absolute nulpunt: niemand bekritiseert het centrale frame dat als vrouwen een betere positie krijgen, allerlei andere problemen ook opgelost zullen worden. Dat is een echoput: weinig mensen misgunnen vrouwen hun rechten, maar dat betekent niet dat vrouwenquota werken, dat ontwikkelingsorganisaties zich op vrouwen moeten richten en dat gender de kern van het klimaatbeleid moet zijn. Er zijn zat mensen die met nuttige tegenwerpingen kunnen komen, maar die zijn hier door de Europese Commissie niet uitgenodigd.
Journalisten die hier als ‘mediapartner’ naartoe zijn gelokt hebben dus weinig keus en zullen vrijwel zeker stukken schrijven waar de Europese Commissie blij van wordt.
Deze week op TPO: hoe regelt de Europese Commissie haar PR voor EU-ontwikkelingshulp?
