Het is nog maar een jaar geleden dat de pleuris uitbrak bij de Telegraaf Media Groep (TMG). De regionale kranten van TMG moesten worden gereorganiseerd, zo had men op het hoofdkantoor in Amsterdam besloten. Onder deze vijf titels zit ook het Noordhollands Dagblad, de krant die in Den Helder een eigen editie heeft: De Helderse Courant. In de marinestad sloeg het nieuws in als een bom: De Helderse Courant is hier het enige serieuze nieuwsmedium. Dat heeft zo zijn gevolgen, of er nou bezuinigd wordt of niet.
Het liep allemaal anders dan de TMG-directie had gedacht: de hoofdredacteur die de reorganisatie zou leiden moest na enorme tegenstand van de redactie het veld ruimen en de reorganisatie kwam stil te liggen door de overnamestrijd rond TMG. Inmiddels is er een nieuwe hoofdredacteur die de plannen heeft aangepast. De ontslaggolf van destijds is van de baan.
Al deze perikelen laten zien hoe penibel de lokale nieuwsmarkt tegenwoordig is. De lokale nieuwsvoorziening is vrijwel altijd in handen van één bedrijf. Als dat bedrijf in de problemen komt, is de hele lokale nieuwsvoorziening in gevaar.
In het publieke debat wordt vaak geroepen dat de lokale journalistiek dood is, maar in Den Helder is dat zeker niet het geval. Hier volgt de krant de lokale politiek nog steeds intensief. Het stereotiepe beeld dat er geen media meer aanwezig zijn bij raadsvergaderingen gaat niet op: elke vergadering is er een journalist aanwezig, de krant staat vol met nieuws en reportages en ook verkiezingsdebatten worden niet overgeslagen.
Het probleem is: er is geen reëel alternatief. In Den Helder bestaat een lokale omroep die een paar uur per week uitzendt en is er nog een website met lokaal nieuws: DenHelderActueel.nl. De hoofdredacteur van dat medium reageert niet op het interviewverzoek van uw verslaggever. Of die website een vrijwilligersproject is of een bedrijf, is niet duidelijk. De website zegt zelf dat er deels vrijwillige bijdragen op staan. Een echte redactie is er vrijwel zeker niet.
DenHelderActueel.nl wordt volgens sommigen heel goed gelezen, maar bereikcijfers zijn er niet. De Helderse Courant heeft in ieder geval duizenden lezers. Niet zo gek dus dat de krant in Den Helder synoniem is aan de lokale journalistiek. Dat heeft meer nadelen.
Omdat hier maar één toonaangevend medium is, is dat medium ook de kop van jut. Meerdere politici klagen openlijk dat De Helderse Courant niet neutraal is. Maar helaas: de verwijten vliegen alle kanten op. De oppositie klaagt over ‘de eenzijdige verslaggeving’ over het stadhuis, de stadsvernieuwing en de verliesgevende schouwburg. De krant zou op de hand zijn van de coalitiepartijen. Bij het nieuwe stadhuis zou de krant systematisch meer aandacht besteden aan de coalitiepartijen die nieuwbouw bepleiten en minder aan de tegenstanders die het oude stadhuis willen renoveren. Hun argumenten zouden geen eerlijke kans krijgen.
Maar het omgekeerde geluid is er ook: meerdere politici van de coalitiepartijen klagen dat incidenten in de krant alle ruimte krijgen, terwijl deze altijd in gang worden gezet door de oppositie en inhoudelijk zo goed als irrelevant zijn. Die verhalen zouden nauwelijks in relatie staan tot de aandacht voor het daadwerkelijke beleid. Iedere buitenstaander begrijpt: als een krant van beide kanten onder vuur wordt genomen, doet De Helderse Courant het goed.
Al het gescheld wat landelijk op de publieke omroep en de kranten te horen is, heeft in Den Helder betrekking op De Helderse Courant, het enige medium wat middelen en mankracht heeft om serieus verslag te doen. Omdat er lokaal maar één belangrijk medium is, komen alle klachten op hetzelfde bordje te liggen.
Toch is er nog een reden voor al dat geklaag. Zouden Helderse politici begrijpen wat journalistiek is? Veel politici redeneren hier simpelweg dat als hun eigen standpunt de voorpagina niet haalt, de krant niet neutraal is. Zij denken dat journalisten hun eigen mening aan het publiek opdringen als de krant de standpunten van tegenstanders weergeeft of verslag doet van incidenten waar alleen diezelfde tegenstanders politiek voordeel van hebben.
Als niemand begrijpt wat journalistieke onafhankelijkheid betekent, is het niet zo gek dat men steen en been klaagt. Zolang men zo’n principe niet begrijpt, zal men altijd blijven klagen.
Tot aan de gemeenteraadsverkiezingen in maart is er drie keer per week: Chris Aalberts in Den Helder. Een serie over de gemeentepolitiek van de marinestad en wat de rest van Nederland daarvan kan leren.
