Lees ook: Syrië-Goedmensengids (1)
2016 wordt verwarrend afgesloten voor de goedmens. Een staakt-het-vuren in Syrië klinkt leuk, maar geregeld door Vladimir ‘vacuümbommen’ Poetin en Recep ‘gewaardeerde NAVO-bondgenoot’ Erdogan? Wie moet er dan de schuld krijgen als het niet goed uitpakt?
In een vallei ten Westen van de hoofdstad Damascus, bij het dorp Wadi Barada, wordt nu alweer gevochten. De rebellen daar hebben de waterleiding richting Damascus vergiftigd. Vermoedelijk gaat het om Jabhat al-Nusra, de dominante rebellengroep in dat gebied. Al-Nusra doet niet mee met de gesprekken aan de Turkse kant en daarom is het Idlib-front niet onderhevig aan het staakt-het-vuren. Het zou ook in Wadi Barada ook om Ahrar al-Sham kunnen gaan, die juist wel meewerkt aan het akkoord.
Nu er weer wordt geknald rondom Wadi Baradi en Hama lijkt het staakt-het-vuren wel erg snel in duigen te vallen. Net als de vorige keren. Wie denkt dat het dit keer anders gaat worden, omdat de Turken en Russen toevallig iets hebben afgesproken, is wel erg optimistisch over de staat van het Midden-Oosten. Vooral als de ene rebellengroep wel een partner is en de collega’s een paar honderd meter verderop niet heb je een mooi recept voor interne strijd, maar niet voor een eind aan geweld in het land.
Wat wij onbesproken laten zijn de rebellen op het zuidelijke front, dat zo irrelevant is dat de betrokken rebellengroepen niet besproken zijn in de akkoorden tussen Rusland, Turkije en Iran. Naast Idlib en noordelijk Aleppo zijn de gebieden ten Westen en Oosten van de hoofdstad Damascus, en het platteland nabij Hama, de plekken waar het hardst gevochten wordt.
Ghouta/Damascus front
Wadi Baradi ligt in een bergachtig gebied ten Westen van Damascus. De waterbron die de hoofdstad van water voorziet is in handen van de rebellen, vandaar dat de Syrische regering nu dus het offensief inzet. Een beetje goedmens doet echter niet aan ophef over diesel in het drinkwater voor twee miljoen mensen, tenzij de Syrische regering als dader kan worden aangewezen. Wél deugmens-halal is Madaya, een klein stadje niet ver van Wadi Barada dat al een meer dan een jaar wordt belegerd door regeringstroepen. Heerst trouwens nog steeds hongersnood ondanks dat er voedsel wordt aangeleverd door de VN.
Het Ghouta-gebied ten Oosten van de hoofdstad is bekend om de chemische aanvallen in 2013, waar de regering-Assad per direct de schuld van kreeg door de VS, na een paar dagen durend onderzoek met een hoog ‘wij van WC-eend’ gehalte. Daaropvolgend onderzoek door de VN heef inmiddels nog steeds geen definitieve dader aan kunnen wijzen. Oostelijk Ghouta heeft veel legerbases die nu in handen zijn van de rebellen. Volgens de deugers wonen er nog meer dan 400.000 mensen in dit gebied met 10.000 rebellen, nog meer dan in Oost-Aleppo tot voor kort dus. Of die getallen ook net als in Aleppo met een hele grote korrel zout genomen moeten worden is nog niet duidelijk.
De dichtbebouwde buitenwijk Douma, pakweg tien kilometer van het centrum van Damascus, is sinds 2013 een groot fort voor de rebellen, maar wel volledig omsingeld. Heeft een groot huilpotentieel voor de betere deugmens, omdat een regeringsoffensief betekent dat de gebouwen eerst platgegooid moeten worden, met veel burgerleed als gevolg. Ook is voedsel schaars.
Voordat u al enthousiast wordt om op de Dam te gaan staan wenen: een probleem is dat de burgers al lang geen zin meer in rebellen hebben en er vooral minder, minder, minder van willen. De VN levert ook voedselhulp aan Douma en andere omsingelde gebieden, maar die goederen worden uiteraard verdeeld door degenen die de wapens (en dus de macht) in handen hebben. Ze gaat dat ook in vluchtelingenkampen over de hele wereld. Ook in Ghouta zijn Ahrar al-Sham en Jahbat al-Nusra ruim vertegenwoordigd naast de volgende gematigde baardclubs:
Jaish al-Islam
Het ‘Leger van Islam’ maakt de dienst uit in Douma. Opvallende naam, want bijna alle rebellen zijn een leger van islam. Niet dat ze beweren de enige te zijn. Deze groep is ontstaan uit een fusie van 50 kleinere groepen en wil, net als de meeste rebellencollega’s, een islamitische staat onder shariawetgeving. Worden geschat op tussen de 12.000 en 30.000 man.
Een paar afdelingen namen ook deel aan de slag om Aleppo en nu de Turkse invasie. Doen volgens het Russische Ministerie van Defensie ook mee met het staakt-het-vuren.
Nam Alewieten gevangen en paradeerde hen rond in kooien, om hen vervolgens buiten neer te zetten als menselijke schilden. In plaats van dat zij de rivaliserende jihadi’s van ISIS een mooie knuffelcursus of sociale woning aanbieden zoals in Scandinavië, knalden de jongens van Jaish al-Islam hun gevangenen gewoon met een shotgun door hun kop.
Worden er ook van beschuldigd chemische wapens te hebben ingezet in Aleppo in de Koerdische buurt Sheikh Mekhsud. Weinig van gehoord in de media omdat dit keer niet de ‘slager’ Assad als schuldige wordt aangewezen.
Faylaq al-Rahman
Legioen van de Genadige. Geschat op ongeveer 3000 man die ook TOW’s ontvangen van de VS. De naam van deze groep verwijst naar Allah en in ieder geval niet naar henzelf. Toen duizenden mensen de straat op gingen om te demonstreren tegen deze ‘gematigde’ jongens, openden zij gewoon het vuur.
Dit jaar is de Eerste Brigade, die met de zogenaamd ‘gematigde’ groene vlag van de Syrische revolutie wapperde, opgegaan in deze groep. Niet de eerste keer voor een FSA-groep natuurlijk.
Hadden om onduidelijke woestijnredenen een tijdlang fittie met Jaish al-Islam, maar die is halverwege dit jaar beëindigd. Zie je nou wel dat de rebellen best redelijk kunnen zijn? Feylaq al-Rahman krimpt overigens al een tijdje doordat deelnemende groepen overlopen naar de andere clubs zoals Jaish al-Islam.
Ajnad al-Sham (Soldaten van de Levant)
Hebben een manifest dat de Sharia als enige vorm van wetgeving erkent. Wel moeten wij geloven dat zij ‘gematigd’ zijn in de zin van dat zij meer op de Moslim Broederschap lijken dan op de salafisten uit Saudi-Arabië. Nou, gelukkig maar. Inmiddels opgegaan in Jaish al-Islam. Zijn ook onderdeel van gematigdencoalitie Jaish al-Fatah die wij in deel 1 hebben besproken.
Hama/Homs front
Het laatste nieuws van het front ten Zuiden van de stad Hama en ten Noorden van Homs, dat in 2014 door het Syrische leger werd heroverd op de rebellen. Dit gebied is iets minder plat dan het Noorden van Syrië maar ook voornamelijk boerenland.
Geen grote steden, dus weinig twitterpotentieel. Militaire offensieven zullen vooral vallen of slagen met een doorbraak op het platteland. Kleine kans dat de rebellen zelf een doorbraak richting Hama kunnen forceren, maar het leger van Assad is zo incompetent dat het zomaar zou kunnen.
De in deel 1 genoemde Jabhat al Nusra en Ahrar al-Sham zijn hier uiteraard ook van de partij als grootste en belangrijkste rebellengroepen, net als in de rest van Syrië. Lokale vertegenwoordiger van al-Nusra is Jund al Aqsa. Vermoedelijk wordt er om deze reden weinig aandacht geschonken aan Hama in de mainstream media, naast het feit dat het gebrek aan steden niet zoveel dramatische beelden oplevert.
Overige actieve groepen in dit gebied:
Jaish al-Izza (Leger van Glorie)
Ook onderdeel van het zogenaamd ‘gematigde’ Vrije Syrische Leger. Dat is aan die vlag ook wel te zien. Een kleine groep van ongeveer 1500 man die ook TOW’s ontvangt van de VS. Krijgt hier een (on)eervolle vermelding omdat strijders van deze groep afgelopen september een Russische helikopter uit de lucht wisten te knallen met een TOW-raket.
Jaish al-Tahrir
Het ‘Bevrijdingsleger’ is begin dit jaar opgericht door vijf andere groepen. Niet te verwarren met het ‘Vrije Syrische Leger’, dat eigenlijk helemaal niet bestaat, en deze pakweg 4000 man tellende jongens met hun groen-witte shahadavlag wel. Krijgen ook TOWs van de Amerikanen, al raken ze die soms wel eens kwijt aan de boefjes van al-Nusra. Hebben ook divisies die in Aleppo vochten en ook onderdeel vormen van operatie ‘Euphrates Shield’ van het Turkse leger. Ook bekend van hun gevangenkampen waarin ISIS-strijders worden vastgehouden, waaronder de Nederlander Abu Sumail al-Hollandi. Samen met Jaish al-Izza en een paar kleinere groepen opgegaan in een nieuwe groep genaamd Jaish al-Nasr
Om wie dient u als fatsoensmens absoluut NIET te huilen ongeacht wat er gebeurt in 2017:
De Koerdische partij, die als enige een beetje etnische samenwerking voor elkaar heeft gekregen zonder slachtpartijen en zuiveringen. De Syriche Democratische Strijdkrachten (SDF), uitgesloten van de Turks-Russische deal, bestaan voor pakweg eenderde uit lokale Arabieren gerekruteerd nadat de Koerden ISIS uit hun dorpen hebben geschopt. Die gaan nu richting Raqqa, de hoofdstad van het Kalifaat. Voor je het weet kunnen de vrouwen daar zonder boerka op straat, net als in Manbij eerder dit jaar. Het enige wat een teloorgang van deze traditionele cultuur kan voorkomen is ingrijpen van onze gewaardeerde Turkse bondgenoot. Waarschijnlijk is dat de reden dat de Turken ineens zo bereid zijn tot medewerking met de Russen terwijl zij een week geleden nog voor de ambassade stonden te janken om vacuumbommen en Aleppo.
Brigades van het voormalige Vrije Syrische Leger die zich bij de Koerden hebben aangesloten zoals Jaish al-Thuwar (Revolutionaire Leger), bestaande uit zowel Arabieren als Turken, of Jabhat Thuwar al-Raqqa. Wellicht de enige rebellen met gezond verstand en zijn daarom opgenomen in de SDF. Onderdeel van de campagne in Noordelijk Syrie om Raqqa, hoofdstad van de Islamitische Staat te heroveren. Hebben het soms aan de stok met andere rebellen. Zwijgen wij dus over.
Christenen, Alewieten, Assyriers en andere minderheden: ondanks dat zij de kwetsbaarste groepen vormen en vaak genoeg het eerste slachtoffer worden wanneer de ‘gematigde’ rebellen binnentrekken, dient u hier ook niet om te huilen. De stadjes Kafriya en al-Fuah, een paar shia-enclaves op het Idlib-front, worden al bijna twee jaar omsingeld. Zouden worden geëvacueerd in een deal met rebellen in ruil voor evacuatie uit Aleppo. De ‘gematigde’ rebellen slachten liever burgers af dan dat ze hun eigen mensen laten ontsnappen. Negeer ook vooral het feit dat Christenen in Aleppo voor het eerst in jaren kerst kunnen vieren omdat de jihadi’s weg zijn.
Kortom: wanneer het staakt-het-vuren nog sneller uit elkaar spat dan uw goede voornemens, kunnen wij weer lekker met zijn allen al kaarsjes brandend de Dam op.
