De scènes van het levend verbranden van de Jordaanse piloot roepen een boodschap op die Islamitische Staat al of niet bewust aan de wereld wil communiceren. Vanuit een filmisch perspectief is het fascinerend om naar de beelden te kijken. Ik kan me zo voorstellen dat sommige scènes ‘over moesten’, behalve uiteraard de verbrandingsscène zelf, zoals het laten dalen van de toorts of de plaatsing van de kooi in het decor van verwoeste bebouwing, beetje naar links, nee toch meer naar rechts of anders aan de andere kant? Ik ben ook telkens weer verbijsterd over de rust van de ter dood veroordeelden. Of zou het zo zijn dat in dit geval de piloot eerst moord en brand schreeuwde toen hij doorkreeg wat er zou gaan gebeuren en hij pas in, zeg, de zesde take zijn lot in alle berusting aanvaardde en onderging?
Overigens vond ik het meest schokkende onderdeel van de film het laatste stuk. Je zou denken dat met het verbranden van de piloot de film ten einde zou zijn. Niets is minder waar. Er volgde nog een scène waar een bulldozer een berg ongebluste kalk over de kooi met daarin de verbrande piloot stortte om daarna over kooi en piloot hen te denderen. De ultieme vernedering. Het is Islamitische Staat hoe dan ook weer gelukt om de aandacht van de wereld te pakken te krijgen en daarmee de zoveelste minutes of fame.
Wat ook fascinerend is is dat Islamitische Staat immer komt met een verantwoording van haar daden. In een apart persbericht licht ze toe dat het volgens haar interpretatie van de bronnen van de islam en op gezag van de moslimgeleerde Ibn Taimiyya toegestaan is vijanden van de islam te verbranden. Terecht zegt Richard van Leeuwen, desgevraagd in de Volkskrant van donderdag 5 februari, dat de vraag of deze interpretatie niet te beantwoorden is, of, zoals hij het bloemrijk uitdrukt: ‘De islamitische traditie is een permanent debat over een grote berg teksten waarin iedereen wel iets van zijn gading kan vinden.’ Er kan dan ook nooit een sluitende en algemeen geldende veroordeling worden geformuleerd over in dit geval de legitimering van Islamitische Staat van haar daden.
Maar het feit dat Islamitische Staat op een Hollywoodachtige manier wandaden bedrijft en toont en de middelvinger tot het uiterste naar het westen en de hele niet ISIS- islamitische wereld uitsteekt, leidt inmiddels tot een zo grote verontwaardiging, met name dus ook in de islamitische wereld, zoals Jordanië, dat het prille besef dat Islamitische Staat toch echt niet staat voor een na te streven islam, doordringt tot zelfs de meest doorgewinterde islamofoben in het westen en IS-sympathisanten in datzelfde westen en de islamitische wereld. Vaak wordt vergeten dat de meeste moslims ter wereld ook maar gewoon mensen zijn, die eenvoudigweg streven naar hun natje en hun droogje, gelukkig willen zijn en hun kinderen willen zien opgroeien in vrede en voorspoed. Die hebben geen behoefte aan moord en doodslag. Wie weet zijn zij of hun kinderen immers het volgende slachtoffer van deze terreur die in naam van de islam wordt uitgeoefend?
Die afkeer die zich aftekent onder groepen mensen en commentatoren die zich opeens tot hun beider verrassing in elkaars gezelschap bevinden, is een kans voor de moslims in de hele wereld en Europa. Hoe vaak wordt er in de media niet betoogd, onlangs nog door journalist Bart Schut op de bank bij Jinek, dat moslims zelf het initiatief moeten nemen. Dat zij nu moeten opstaan en de kans die geboden wordt moeten grijpen om de wereld te laten zien dat hun islam echt een islam van vrede is. Van samen leven en samen werken. De publieke opinie ziet eindelijk dat de islam van Islamitische Staat onmogelijk de islam kan zijn van al die moslims die, in ons geval, in Nederland wonen, een enkeling uitgezonderd.
En ik sluit me bij die oproep aan: laat moslims hun stem laten horen, laat ze die ingezonden brieven schrijven, laten ze zich opdringen aan de media met hun verhaal en hun interpretatie van de islam. Je kunt als moslim natuurlijk principieel aan de zijlijn blijven staan en vinden dat je niets met de hele situatie te maken hebt. Maar je kunt ook pragmatisch zijn en je moment pakken. Islamitische Staat heeft het vuur in de ijzeren kooi aangestoken en daarmee bewust of onbewust de boodschap de wereld ingezonden dat vredelievende moslims meer dan ooit het ijzer moeten smeden nu het heet is.
