Deze week sprak minister Stef Blok (VVD) op het iBestuur Congres over zijn visie op de digitale overheid. Door te zeggen dat de burger in 2019 zijn zaken met de overheid digitaal moet kunnen doen, werd de belofte van een volledig digitale overheid in 2017 afgezwakt en vertraagd. Het was zeer voorspelbaar techno-optimisme van de overheid. Hij heeft nu een plan met uw Burgerservicenummer (BSN).
Maar in plaats van realistisch kijken naar wat wel haalbaar was, kwam Blok met het volgende techno-optimisch plan. Meneer wil bedrijven toegang geven tot het BSN. Of zoals hij opzwepend zei:
“Waarom kunnen bedrijven niet gebruik maken van het BSN?”
Nou daar kunnen we heel kort over zijn, beste Stef. Omdat het leidt tot meer digitale criminaliteit. In de Verenigde Staten is dat een groeiend probleem. Het Social Security Number was een aanjager voor identiteitsdiefstal en fraude. Het wás een groeiend probleem. In 2007 besloot de regering Bush namelijk het nummer minder, in plaats van meer te gebruiken. De Amerikanen leerden van de ervaring. Het vrijgeven van het BSN-nummer aan bedrijven leidt tot meer digitale criminaliteit. Zelfs de regering Bush had dat door.
In de Nederlandse situatie is het BSN voldoende om bijvoorbeeld aanspraak te maken op zorg. Niet alleen in ons land, maar in de hele EU. Het misbruiken van het nummer is dus buitengewoon lucratief. Als het het nummer en de naam op het juiste pasje worden gedrukt, gaat een wereld voor je open. Erg lucratief om te misbruiken in verschillende buitenlanden. Het is weinig verwonderlijk dat dat ook gebeurd. BSN’s stelen levert gewoon geld op.
Het paradoxale was dat dezelfde dag op hetzelfde congres studenten druk in de weer waren om na te denken wat je kunt doen om identiteitsdiefstal in te perken. Zij ontworpen echt originele campagnes om mensen bewuster te maken van de risico’s van identiteitsdiefstal.
Maar met dit soort plannen van Blok, waarvoor prima andere alternatieven te bedenken zijn, is het dweilen met de kraan open. Dit jaar was ik als jurylid betrokken. Volgend jaar doe ik dat met liefde weer, maar dan lijkt het me slim om ministers te waarschuwen tegen techno-optimisme. Want terwijl de burger langzaam bewuster wordt, dreigt de overheid de sluizen van identiteitsdiefstal wagenwijd open te zetten.
