Achtergrond

Verkiezingen in Frankrijk: kroniek van een campagne (1)

06-04-2017 16:56

 

”t Zal er weeral gaan stuiven,’ zegt de Vlaamse krachtpatser Jerommeke in de klassieke Suske en Wiske-strips wanneer er weer een jofele knokpartij aanstaande is. Datzelfde kan worden gezegd van de Franse presidentsverkiezingen op 23 april en 7 mei 2017. De eerste kandidatenvoorronde ooit in het centrum-rechtse kamp, op 27 november 2016 beslecht in het voordeel van de conservatief-liberale François Fillon ten koste van mediatroeteldier-bij-gebrek-aan-beter Alain Juppé, leverde alvast spektakel op.

Vlees noch vis

Het sneven van Juppé betekende een noodzakelijke cesure voor bakkeleiend oud-rechts in Frankrijk. De partij Les Républicains, de na een woelige stammenstrijd gereïncarneerde UMP van ex-president Nicolas Sarkozy, wil het intersectarisch gekrakeel tenminste tijdelijk terzijde schuiven. Om in de strijd contra Front National-presidentskandidate Marine le Pen effectief te kunnen zijn dienen alle neuzen dezelfde kant op te staan.

En passant hoopt men zich van de steun van centrumpolitici en -kiezers te vergewissen. Waarbij moet worden aangetekend dat in het politiek van oudsher gepolariseerde land het begrip ‘centrum’ nooit echt veel heeft voorgesteld. Voor de meeste Fransen betekent ‘centrum’ simpelweg ‘vlees noch vis’, en daaraan hangt altijd dat brakke gevoel van een lege maag. Daarom ook blijft François Bayrou, oprichter van de middenpartij MoDem (Mouvement Démocrate), in het toneelstuk van de Franse politiek een bijrolspeler. Zijn voornaamste nieuwswaarde is zijn stemadvies, want bij een nek-aan-nek-race kan dat beperkte centrumdeel van het electoraat doorslaggevend zijn.

Hip-hedendaagse crowdfunding

Zondag 27 november 2016, rond acht uur ‘s avonds. De stembureaus zijn op slot, het tellen is in volle gang en de eerste prognoses vertellen dat de winst die François Fillon in de eerste stemronde op 20 november boekte op zijn rivaal Alain Juppé (44,1 tegen 28,6 procent van de stemmen) nog fors hoger zal uitvallen. En aldus geschiedt: de dan 62-jarige Fillon doet uiteindelijk met 66,5 procent van de 4.381.298 uitgebrachte stemmen de beginzeventiger Juppé overtuigend in het stof bijten.

Iedere stemgerechtigde burger – rechts, links, midden, onafhankelijk – kon een keuze maken en deed daarbij telkens twee euro in de pot. Met de circa 9,2 miljoen euro die deze voorverkiezingen opleverden worden de organisatiekosten gedekt en de campagne van Fillon mede gefinancierd.

De Parti Socialiste paste deze modus operandi al eens toe. Één euro werd toen van de stembusganger gevraagd en aldus eindigde de PS met een debet van acht ton. Waar men in de kaarsverlichte socialistische rekenkamer nog werkt met een telraam, heeft de afdeling Kosten en Baten van Les Républicains tenminste de zaken op orde.

Een dergelijk voorverkiezingssysteem met hip-hedendaagse crowdfunding stelt overigens een niet onbelangrijke metavraag: wat is de de individuele burger diens politieke voorkeur eigenlijk waard? Op de dag van de waarheid boter bij de vis, als het ware.

Twee euro op Juppé

Na de Oekraïne- en Brexit-referenda onderstreepten ook deze primaires: de thuisblijver heeft altijd ongelijk. En bovendien geen recht van spreken bij een onwelgevallige uitslag. Niet wezen stemmen? Mond houden, point final. Wel wezen stemmen, maar de uitslag bekoort niet? Tant pis, maar zo werkt democratie.

Een klein deel van de linkse kiezers kwam – hulde daarvoor – eveneens opdagen, en zette strategisch twee euro op Juppé. De gedachtengang hierbij: bij het hoogstwaarschijnlijk ontbreken van een socialist in de tweede boksronde op 7 mei kunnen we tenminste op de conservatief stemmen die op bepaalde kernpunten het minst rechts is. Goede inschatting van de vijand. De immer beminnelijk – of toch minzaam? – glimlachende, burgemeester van Bordeaux is namelijk niets anders dan een EU-fiele multiculturalist met een foplaagje rechts-conservatief.

Van de bijna vier-en-een-half miljoen kiezers die zondag 27 november 2016 naar de stembureaus togen, kenden echter voldoende Fransen met gezond verstand en werkend geheugen Juppés arbeidsverleden met strafblad. In 2004 kreeg de carrièrepoliticus in hoger beroep veertien maanden voorwaardelijk wegens rommelen met partijfinanciering, en mocht hij een jaar lang geen openbaar ambt uitoefenen. Meevaller, want de eis was achttien maanden en tien jaar geen ambtsuitoefening.

Een kopzorg minder

De Juppé-wegstemmers wisten tevens van diens transculturele sympathieën en interreligieuze draaikonterij, in plucheplakkersjargon ook wel dialoog genoemd. Zo onderhoudt hij al jaren vriendschapsbanden met de in Marokko geboren Tareq Oubrou, een in Bordeaux actieve, ‘autodidacte’ imam-publicist die op tijd zijn schotelwijkkloffie en openlijk islamisme arglistig inruilde voor een nettemenerenpak en de semi-moderate visie van een islam de France. Met succes: geen belangrijke vergadering over die illusoire 21ste-eeuwse oecumene in Frankrijk, of Oubrou is present, dan wel heeft hij er iets over te melden in de media.

De zelfbenoemde intermediair met Moslimbroeders-connectie kreeg in 2014 zijn door de socialistische regering-Hollande verleende Légion d’Honneur door bruggenbouwer Juppé uitgereikt. En oogstte – in het mohammedaanse zelotencircus valt altijd wat te beleven – twee jaar later voor zijn collaboratie met de kaffir een klinkende fatwa van Islamitische Staat. Lastig, dat ideologisch koorddansen in moslimland.

De ontmoetingen van Juppé met representanten van de religie van de vrede zoals Oubrou, en het feit dat hij bijvoorbeeld tegen hoofddoek- en boerkiniverboden is, leverden hem de verbasterde voornaam Ali op. Dus gebruikte de Les Républicains-achterban het verstand en bevorderde Ali Juppé, archetypisch theedrinker uit de Jacques Chirac-liberalenschool van éénrichtingsverbinden, met een passend KO naar het nationaal-politieke pensioen. Dat is voor Fransen die hun land niet nog sneller richting de identiteitsloze afgrond willen zien glijden alvast een kopzorg minder.

 

Dit is deel 1 van een zesdelige serie. Deze delen worden de komende dagen gepubliceerd op TPO.nl.