“Het is onzin om Wilders te vergelijken met brexit of Trump. Er is de neiging om alles en iedereen die niet politiek bedrijft volgens de fatsoensnormen van de gevestigde orde af te schilderen als “populist”. Alsof er een grote, grensoverschrijdende beweging van “extreem rechtse” sentimenten bestaat die als een tumor aan Europa kleeft. Die beweging is echter een verzinsel van de prikkelbare antipopulisten in de media.
Deze politieke en culturele elite mist volgens mij het besef dat de groeiende weerstand tegen de oude politiek in verschillende landen verschillende vormen aanneemt. Ze is ook iets te snel om ieder alternatief geluid in de politiek in verband te brengen met het fascisme. Op die manier lijkt ze het tot haar taak te hebben gemaakt om de woordvoerders van de volksopstand te demoniseren. Zo hoeft er niet te worden gekeken wat er achter zit. Het maakt de wereld een stuk overzichtelijker en hun werk een stuk eenvoudiger.
De uitslag van de Nederlandse verkiezingen laat niet zozeer zien dat het populisme is verslagen of bij andere Europese verkiezingen een rol zal spelen. De uitslag bevestigt dat ook de Nederlanders moe zijn van de oude, zombie-achtige, bureaucratische politiek, waarbij het aloude verschil tussen links en rechts nog maar weinig lijkt te betekenen. Dat de beide regeringspartijen een stevig verlies hebben geboekt, suggereert dat de brexit-spirit ook leeft in een groot deel van Nederland, net zoals het leeft in de Verenigde Staten leeft, gezien de hardnekkige wens om Hillary Clinton buiten het Witte Huis te houden. Die spirit neemt overal andere vormen aan.
De bevestiging van die spirit is wat mij betreft het positieve aan de Nederlandse verkiezingen. Hoe meer wordt geprotesteerd tegen de oude politieke elite en de technocratie, hoe luider de roep om een echt vernieuwende politieke visie die wél in staat is om vorm te geven aan de basisbehoefte van mensen om meer autonomie en meer comfort. Laten we de politiek dwingen steeds verder die kant op te schuiven.
De uitvinding van een ononderbroken lijn van populisme laat zien hoe de politieke klasse is verwijderd van de samenleving. Er is weinig dat de oude mijnwerkers uit Wales die de Europese Unie een ondemocratisch instituut vinden, verbindt met oudere Franse mensen die van plan zijn op Marine Le Pen te stemmen, of met de werkelijk reactionaire leiders van een club als Pegida. Het is een fantasie. Als er sprake is van een rode draad in Europa is het een gevoel van vermoeidheid over de oude, technocratische elite en een verlangen naar een andere politiek. Hoe dit tot uitdrukking komt, zal per land verschillen.”
Brendan O’Neill is een held die dingen snapt. Dat snappen doet hij sowieso altijd al op Spiked-online maar ook regelmatig in het Vlaamse Knack. Zoals dit keer over de Nederlandse verkiezingen. Smullen!
