Migratie stoppen door hulpverlening? Trigger warning: wir schaffen das nicht

29-09-2016 18:00

Het electoraat is niet onverdeeld enthousiast over immigratie, daar kunnen ze geleidelijk aan ook in Den Haag en Brussel niet meer omheen. Met als gevolg dat de politiek plannen oppert om wat nu kennelijk officieel een probleem mag heten te bezweren. Sommige van die plannen zijn een beetje dom.

De allerdomste van die plannen is wel de oorzaken van migratie aan te pakken (zie bijvoorbeeld hier en hier en in diverse (concept-) verkiezingsprogramma’s). Het idee is zorgen voor meer kansen, meer welvaart, meer democratie en meer veiligheid in de diverse jihadistans en het donkere continent. Zo zal iedereen straks dankzij onze hulp zó tevreden zijn in z’n eigen Heimat dat men niet meer in de verleiding komt bij een lokale linkmiegel een enkeltje te boeken op een veerboot naar de EU.

Genaaid

Helaas: het stemvee wordt met dat plan niet alleen gepaaid, maar vooral ook heel erg genaaid. Neem als voorbeeld Afrika, en houdt in het achterhoofd dat een vergelijkbaar verhaal geldt voor vrijwel het hele zuidwesten van Azië. Sinds 1950 is naar schatting zo’n 2000 miljard euro aan hulp naar Afrika afgezonken, is getracht stammen en religieuze groeperingen die elkaars bloed wel kunnen drinken uit elkaar te houden en heeft het Westen met en zonder geweld geprobeerd democratie te bevorderen.

En wat zien we? Een demografische explosie van 200 naar 1200 miljoen mensen, politieke instabiliteit van Somalië en Libië tot Mali en Burundi en een migrantenstroom van ongekende proporties. Kennelijk schaffen we het gewoon niet. In een periode waarin in het Westen de bomen tot in de hemel groeiden en Afrika een bevolking had van gemiddeld slechts ongeveer 650 miljoen mensen, waren we niet in staat ze daar tot hun tevredenheid te pappen en nat te houden. En als het toen niet lukte, dan lukt het nooit.

Aderlatingen

Nu zou je kunnen zeggen: misschien waren we te zuinig. Zou kunnen, ook al doet dat standpunt eerder denken aan de waanwijsheid van de chirurgijn uit vroeger tijden: als de patiënt half leeggebloed overleed, dan waren de therapeutisch bedoelde aderlatingen kennelijk te bescheiden geweest. Einstein definieerde krankzinnigheid ooit als: “Immer wieder das Gleiche zu tun und andere Ergebnisse zu erwarten“.

Hoe dan ook, veel meer dan die 2000 miljard euro was om politieke en economische redenen kennelijk niet haalbaar. Er is weinig reden te denken dat Europeanen de komende tijd een veelvoud van 2000 miljard kunnen en willen ophoesten om dezelfde tot mislukken gedoemde aanpak op veel grotere schaal te herhalen. Zo gaan we de migratie dus zeker niet stoppen.

Demografische explosie

Inmiddels zijn de verhoudingen drastisch veranderd. Het Westen zit in de nasleep van de crisis nog altijd op een soms eng trillende vulkaan van schulden en er is nauwelijks economische groei. Voorts is de bevolking van Afrika inmiddels bijna tweemaal zo groot als die van Europa en de demografische explosie is voorlopig niet ten einde. De Verenigde Naties voorspellen rond 2050 zo’n 2500 miljoen Afrikanen, en in 2100 4200 miljoen. Dat is respectievelijk zo’n 3,5 en 7 maal de Europese bevolking van dat moment. Hoeveel vredesmissies met ‘robuust mandaat’ zouden er nodig zijn om al die facties en etniciteiten en religies uit elkaar te houden? Hoeveel voedsel moet erheen om de honger te stillen? Hoeveel zou de Europese belastingbetaler moeten ophoesten om al die mensen zo tevreden te houden dat ze thuis blijven? En dan hadden we het nog niet eens over het zuidwesten van Azië, waar bv. Irak, Syrië en Afghanistan liggen. Vergeet het maar: dat schaffen wij dus ook niet.

Dat weten politici van links tot rechts ook, en als ze het niet weten is dat verwijtbaar. Zo verwijtbaar dat het strafbaar zou moeten zijn. Waarom proberen velen van hen dan toch de electorale kluit te belazeren door een aanpak te propageren die voorspelbaar niet kan werken? Nou, omdat ze geen idee hebben wat ze anders moeten doen, maar toch dat baantje willen. Dus kopen ze tijd, op kosten van de belastingbetaler.

Rad voor ogen

Op dit moment worden de migratiestromen nog niet ervaren als echt apocalyptisch. De Haagse elite kan zich vast nog wel vier of acht jaar ongestraft vastklampen aan de fantasie dat we migratie kunnen beperken door mensen elders meer kansen, meer welvaart, meer democratie en meer veiligheid te bieden. Zo draaide minister Ploumen het electoraat recent een rad voor ogen door 50 miljoen euro (ruim vier eurocent per Afrikaan!) ter beschikking te stellen voor hulp aan Afrikaanse landen; jawel, expliciet bedoeld om te voorkomen dat arbeidsmigranten als vluchteling naar Europa komen. En dan, over 20 of 40 jaar, als Nederland veel trekken vertoont van het huidige Libanon of Nigeria, het sociale stelsel is afgeschaft en de laatste joden ons land zijn ontvlucht, kunnen mensen als Ploumen vanuit een veilige gated community oprechte verbazing veinzen dat het allemaal zo anders liep dan ze in gedachten hadden.

Te cynisch

Zullen we de hand dan maar op de knip houden? Nou neen, geld kan wel degelijk helpen. De kleptocraten die in veel migratiehaarden de touwtjes in handen hebben, tonen zich vaak bereid in ruil voor een goed gevulde enveloppe plus wat horloges, autobahncruisers, militaire hardware en blonde hoeren de bevolking binnenboord te houden en ontsnapte onderdanen terug te nemen. Dat zou voor politiek realisten een acceptabele, zij het onzekere manier kunnen zijn om migratie te beperken.

Voor anderen is dat te cynisch. Bijvoorbeeld omdat zij overspannen altruïsten als Singer of schuldbewuste filosofen als Pogge hebben gelezen en uit hun aanvechtbare argumenten hebben opgemaakt dat grenzen niet legitiem zijn, dat wij schuld dragen aan alle leed elders, en dat degenen die het beter hebben een onvoorwaardelijke en vrijwel onbeperkte zorgplicht hebben ten opzichte van de rest.

Zo’n bezwaard geweten maakt het verleidelijk te stemmen op D66, een partij die zich als kosmopolitisch verantwoordelijk afficheert. Dat biedt voor het moment opluchting, maar op hun oude dag zullen deze mensen zich voor hun gebrek aan realiteitszin tegen hun kinderen moeten verantwoorden: “Sorry, dit had ik ook allemaal niet aan zien komen”.

Toeschietreflex

Weer anderen doen zelfs geen moeite een rationele afweging te maken en reageren puur gevoelsmatig. Ze hebben bijvoorbeeld foto’s gezien van Aylan Kurdi, van Omran Daqneesh of van zinkende rubberboten met panische migranten. Dat doet pijn, en dan schiet de hulpreflex toe. Op zich is daar niets mis mee. Gul geven lenigt die morele pijn, en verre vreemden kunnen er vast baat bij hebben. Verwacht alleen niet dat die financiële toeschietreflex helpt migratie te beperken.