Zo veel aandacht als er deze week was voor Sylvana Simons als aspirant-Kamerlid van Denk, zo snel vergeten journalisten en burgers hoe het nog maar kort geleden een andere beroemdheid in de politiek verging. Het lijkt erop dat ook Sylvana zich niet gespiegeld heeft aan andere beroemde voorgangers die een politieke carrière nastreefden.
Er is heel wat te zeggen over de beweging Denk. We kunnen kritiek hebben op allerlei standpunten, de kandidaten en het populistische karakter. Maar om het succes van Sylvana bij Denk in te kunnen schatten, is een andere analyse nodig. De belangrijkste vraag is: wie heeft er bij Denk eigenlijk de macht? Wie bepaalt hoe het gaat? Het is daarom goed om even de korte politieke carrière van Bram Moszkowicz in herinnering te roepen.
Enkele voormalige PVV’ers waaronder Joram van Klaveren, Johan Driessen en Laurence Stassen hebben alweer enige tijd geleden een eigen partij opgericht: Voor Nederland (VNL). Het probleem laat zich raden: hoewel VNL erg haar best doet bekend te worden, lukt dat niet of nauwelijks. De partij is in geen opiniepeiling te bekennen. Een slecht voorteken voor de verkiezingen van maart 2017.
En dus kwam VNL met een nieuwe strategie. Bram Moszkowicz werd op het schild gehesen als lijsttrekker van VNL, terwijl er nog helemaal geen verkiezingen waren. Journalisten smulden ervan in Nieuwspoort, waar Moszkowicz omstandig uitlegde waarom hij de politiek in wilde. Moszkowicz deed ook een welkomstour waarbij hij allerlei plaatsen aandeed zoals Almere, om flyers aan het publiek uit te delen. VNL kreeg voor het eerst een zetel in de peilingen. Het zag er best aardig uit, maar een half jaar later was het plotsklaps voorbij.
Elsevier publiceerde een interview met Van Klaveren, Driessen en Stassen – het bestuur van VNL – waarin zij meldden dat ze zich in Moszkowicz hadden vergist. Moszkowicz was toch niet zo geschikt, was de teneur. Of het klopte werd niet helemaal duidelijk, maar eigenlijk deed dat er ook helemaal niet toe: exit Moszkowicz.
Dit voorbeeld laat perfect zien hoe een nieuwe partij vaak werkt: het partijbestuur bepaalt op de achtergrond alles. Er is bovendien persoonlijke overlap tussen de Kamerleden, de oprichters en datzelfde bestuur. Het bestuur zegt te worden gecontroleerd door de leden en op papier is dat waar, maar in de praktijk kunnen de leden het bestuur niet wegstemmen omdat dat feitelijk het einde van de nieuwe partij betekent. Moszkowicz mocht bij VNL opdraven op de voorwaarden van het bestuur. Hij was wel lijsttrekker, maar hij was niet de baas. Hij had geen macht want hij had geen eigen Kamerzetel. Toen Moszkowicz eigen ideeën bleek te hebben, bliefte het bestuur hem niet meer.
Wat werd er deze week door Denk aangekondigd? Het bestuur van Denk – een onbekende vrouw, Kuzu en Öztürk – willen Sylvana op de lijst. Lees het beleidsplan waarin Denk haar organisatie uit de doeken doet: er staat niets in over de kandidaatstellingsprocedure. Die is dus simpel: de vraag is wie het bestuur op de lijst wil. Weggestemd wordt het bestuur – ongeacht wat in de statuten staat – in deze fase toch niet.
Het Denk-bestuur vindt Sylvana kennelijk geschikt. Misschien is ze dat ook. Maar ze is net als Moszkowicz óók een sterke persoonlijkheid die eigen ideeën zou kunnen hebben. Dat levert een potentieel mijnenveld op. Sylvana werkte altijd in de tv-wereld die is vergeven van homo’s. Ze heeft vast progressieve ideeën over homo-emancipatie in allochtone kring. Dat zit bovendien in de portefeuille die ze volgens Denk krijgt. Mag ze bij Denk zeggen dat het tijd wordt voor meer homo-acceptatie onder moslims? Mag ze daar voorstellen voor doen?
Iedereen bij Denk zal het ontkennen, maar de goede verstaander weet: Sylvana krijgt die ruimte alleen als Kuzu en Öztürk die haar gunnen. Ze heeft vooralsnog geen zetel en geen macht. Ze moet naar de pijpen van alleenheersers Kuzu en Öztürk dansen. Dat is meestal een recept voor ellende.
