Onlangs was uw verslaggever in Straatsburg. De Franse stad die in het verleden in Duitse handen was, waar maandelijks het Europees Parlement drie dagen vergadert om daarna weer snel terug te keren naar Brussel. Dit zinloze verhuiscircus jaagt niet alleen de belastingbetaler op kosten, maar ook de media. Journalisten die het Europees Parlement willen verslaan worden maandelijks gedwongen een kleine week naar Straatsburg te komen en de Franse horeca flink te spekken.
Het is geen verrassing dat journalisten daar massaal geen zin in hebben. En dus kwam het Europees Parlement – altijd geld in overvloed – met een regeling waarmee journalisten gesubsidieerd Straatsburg kunnen verslaan. Dat kostte de belastingbetaler in het geval van uw verslaggever iets meer dan 500 euro. Het was de week van de uitreiking van de Sacharovprijs: een prijs voor de vrije meningsuiting waarmee het Europees Parlement zichzelf in de kijker probeert te spelen.
In het Mercure Hotel in Straatsburg treft uw verslaggever de Belgische blogger Luc Schrijvers. Hij blijkt hier op uitnodiging van de Europese Commissie, die zijn hotel boekte en zijn reis betaalde. Er zijn dus meerdere manieren om met subsidie naar Straatsburg te gaan.
Schrijvers heeft niet zelf het initiatief genomen om naar Straatsburg te komen. Hij werd uitgenodigd vanwege de Sacharovprijs, met nog 49 andere bloggers uit de EU-lidstaten. Zij kregen de reis en twee hotelovernachtingen aangeboden. Op de dag van de prijsuitreiking kregen ze een speciaal seminar over de prijs en over de mensenrechtensituatie in Europa. Vervolgens konden ze de uitreiking en een persconferentie bijwonen.
Op de deelnemerslijst ontbreken bekende mediumtitels. Uit Nederland komt één vrouwelijke blogger wiens naam zo onbekend is dat die uw verslaggever is ontschoten. De norm bij de Europese instellingen om te proberen publiciteit te vergaren ligt erg laag. Deze bloggers werd niet gevraagd iets te schrijven of dat op een bepaalde toon of met een bepaalde invalshoek te doen. Op lange termijn kunnen zulke eisen zich tegen de EU-instellingen keren en dus worden ze niet gesteld. Men mocht zelf weten of men iets over de Sacharovprijs schrijft of niet.
En zo gaat dat nog veel vaker. Begin 2014 was uw verslaggever ook al met subsidie in Straatsburg, op uitnodiging van de Europese Volkspartij, die een dertigtal bloggers uit de lidstaten uitnodigde voor een driedaagse bijeenkomst. We kregen de reis vergoed, zaten in een afgelegen Ibis-hotel en spraken een groot aantal EVP-Europarlementariërs. Uit Nederland was uw verslaggever aanwezig, evenals EU-expert Adriaan Schout van Clingendael. De rest van de aanwezige bloggers kwam niet van bekende mediumtitels en veelal uit Oost-Europese landen.
In Brussel hetzelfde verhaal. In oktober gingen vijftien journalistiek-studenten op Brusselreis. De studenten kregen een rondleiding door het Europees Parlement, het bezoekerscentrum van de Europese Commissie en de EBS-studio’s. Ze gingen naar een persbriefing van de Europese Commissie en kregen uitleg over de audiovisuele diensten waar journalisten gebruik van kunnen maken. Er kwamen zes Nederlandse Europarlementariërs, een bobo van de Europese Commissie en twee lobbyisten opdraven om te praten over handelsverdrag TTIP. Ook was er een diner met Nederlandse EU-correspondenten.
De studenten sliepen in het chique Silken Berlaymont Hotel op loopafstand van het hoofdkwartier van de Europese Commissie. De kosten van het hotel en de trein werden betaald door diezelfde Europese Commissie, evenals de lunches op beide dagen.
Al deze subsidies zijn een begrijpelijke reactie op de minimale hoeveelheid EU-berichtgeving, maar vooralsnog maken ze weinig verschil. Tot meer verslaggeving lijken ze niet te leiden. Mogelijk wel tot het idee dat de journalistiek haar oren te veel laat hangen naar Brusselse bureaucraten die met geld strooien.
Dit jaar doet Chris Aalberts onder de titel Bruslog – Brusselse logica – verslag van Europese politiek in Brussel, in Den Haag en in het land.
