De strijd om de eurosceptische kiezer kan nu echt beginnen. Sinds afgelopen zaterdag telt Nederland een nieuwe eurosceptische partij: Artikel 50, verwijzend naar het artikel in de Europese verdragen waarin staat dat een lidstaat uit de Europese Unie kan stappen. Artikel 50 is het geesteskind van Daniël van der Stoep, voormalig PVV-er en nu onafhankelijk lid van het Europees Parlement. Artikel 50 werd zaterdag gepresenteerd in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag.
Van der Stoep is voorzitter van Artikel 50. De partij heeft een beginselprogramma aangenomen en wil ook meedoen aan de landelijke verkiezingen, maar vooralsnog gaat de aandacht uit naar die voor het Europees Parlement waarbij Van der Stoep tevens lijsttrekker is. Ook doet Artikel 50 mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in Weesp, Dongeradeel, Neerijnen en Roermond. De presentatie werd zaterdag bijgewoond door zo’n honderd mensen. Wat konden we over Artikel 50 te weten komen?
De negentienjarige lijsttrekker in Roermond, Leroy Theuniszen, vertelt dat Nederland ten onder gaat aan tolerantie en passiviteit. De moraal is weg en de Nederlandse identiteit wordt bedreigd. De islam is welkom, maar is ook een privézaak die niet aan anderen moet worden opgedrongen. Dus geen minaretten in het straatbeeld en zeker geen moskeeën, zoals men die in Roermond middenin een woonwijk neerzet. Alles wat de Nederlandse identiteit bedreigt zal door Artikel 50 te vuur en te zwaard worden bestreden. Luid applaus.
Aan het woord komt vervolgens een bevriende politicus van de UK Independence Party (UKIP). De UKIP wil in het Europees Parlement graag samenwerken met Artikel 50. Roger Helmer excuseert zich dat hij geen Nederlands spreekt. EU-beleid heeft volgens hem heel veel schadelijke effecten gehad, of het nu gaat over visserij, werkgelegenheid of de euro. Helmer concentreert zich vervolgens op het klimaatbeleid van Europa en noemt tientallen redenen waarom dit beleid slecht, zinloos en duur is.
Thierry Baudet komt na een lawaaierig filmpje aangelopen om te vertellen dat het beter zou zijn om niet één euro als lidmaatschapsgeld voor Artikel 51 (!) te vragen, maar één gulden. Luid applaus. Baudet herhaalt vervolgens alle verhalen die hij al honderden keren vertelde, waarin hij zich opwerpt als de stem van alle nee-stemmers bij het Europees referendum in 2005. Na Baudet komt Paul Nuttall aan het woord, eveneens van de UKIP. Hij vertelt over de grote ambities van zijn partij en het feit dat de UKIP de publieke opinie steeds meer achter zich heeft gekregen. Wederom applaus.
Van der Stoep sluit de bijeenkomst af. Artikel 50 is ‘de enige eurosceptische ledenpartij’ van Nederland. De partij is liberaal en seculier. Allerlei boeken als de Koran en de Bijbel zijn nog steeds bepalend voor veel beslissingen in Nederland en dat moet stoppen. Welke beslissingen dat zijn blijft onduidelijk. Artikel 50 wil daarnaast dat Nederland uit de Europese Unie stapt. De interne markt is volgens Van der Stoep wel goed. Hoe dit zich verhoudt tot het vertrek van Nederland uit de Europese Unie blijft onduidelijk. Toch applaus.
De UKIP lijkt het voorbeeld voor Artikel 50: een partij die de massa bereikt met een sterke anti-EU-boodschap. Een wat onwennig om zich heenkijkende Thierry Baudet is eveneens een voorbeeld: of hij echt populair is weet niemand, maar het lijkt in ieder geval alsof hij het volksgevoel perfect over het voetlicht brengt. Van der Stoep is ongetwijfeld blij met deze bondgenoten, maar praktisch hebben ze nauwelijks meerwaarde. Baudet staat niet op de lijst en de UKIP is in Nederland alleen bij politieke junkies bekend. Vanaf nu moet Van der Stoep het zelf doen.
Zaken als de islam en het klimaat zijn ongetwijfeld belangrijk voor Artikel 50, maar het is direct duidelijk dat de partij vooral op Europa-kritiek drijft. Baudet en UKIP zijn er niet voor niets. De retoriek tegen Europa komt dan ook steeds weer terug. Van der Stoep: ‘het huis van de Europese Unie staat op instorten want het is door en door verrot’. Op deze middag leek iedereen te vergeten dat er nog een partij bestaat die deze standpunten heeft.
Chris Aalberts publiceert eind februari het essay: Kunnen burgers de Europese Unie van koers laten veranderen?
