“Doe het maar op een industrieterrein of naast een varkensboerderij.” Dat antwoordde Geert Wilders op de vraag van het Algemeen Dagblad, waarom hij geen moskeebouw wil toestaan binnen de bebouwde kom. De PVV-leider sleepte de varkens erbij naar aanleiding van de lancering van zijn nieuwe website Mosknee.
De site is bedoeld als handleiding voor verontruste burgers, die naar juridische middelen zoeken om de bouw van een moskee in hun stad of dorp tegen te houden. ‘Bouw de moskee maar naast de varkensboerderij’ is geen juridisch argument. Ik vrees daarom dat Mosknee net als het voorstel voor de kopvoddentaks -onderdeel van het PVV-verkiezingsprogramma– en allerlei merkwaardige Kamervragen vooral bedoeld is voor de media-aandacht of voor vluchtige winst in de peilingen.
Natuurlijk. Wilders heeft alle vrijheid om zijn opmerkingen te maken. Voor ‘ergere’ uitlatingen is hij terecht niet veroordeeld. Maar een politicus is geen columnist, cartoonist of cabaretier. Hij mag en moet van alles zeggen, maar hij heeft ook de plicht om serieus zijn best doen om zijn politieke doeleinden te bereiken. Bijvoorbeeld door te proberen om bij andere partijen steun te vinden voor je voorstellen, of een maatschappelijk draagvlak voor je ideeën te creëren. Moskneedoet geen van beiden. Net als met de denigrerende kopvoddentaks bevestigt de PVV haar positie als politieke paria met wie je beter niet kunt samenwerken. Vooruitstrevende Turkse en Marokkaanse Nederlanders, die eerder nog dan de spreekwoordelijke Henk en Ingrid last zullen hebben van islamisering, beseffen andermaal dat ze bij hun verzet tegen de fundi’s niets van Wilders hoeven te verwachten.
Op een lezing voor de jongerenorganisatie JOVD heb ik in 2011 uiteengezet waarom ik tegen een Koranverbod of een verbod op de bouw van moskeeën ben. Dergelijke maatregelen druisen rechtstreeks in tegen de vrijheid van religie, die wat mij betreft gewoon een onderdeel is van de vrijheid van meningsuiting. Ja maar, is het tegenargument, de islam is geen godsdienst maar een ideologie. Nou en, is mijn reactie. Ook ideologieën kun je niet verbieden. Je kunt ze wel met politieke argumenten bestrijden. Er voor zorgen dat in Nederland de wetten van de democratische rechtsstaat gelden. Voorkomen dat de islamisten vanuit de moskee hun regels van de sharia aan anderen gaan opleggen. Optreden en grenzen stellen op het moment dat religieuze intolerantie een inbreuk maakt op de tolerante samenleving.
Overigens is de islam niet het enige voorbeeld van verstrengeling van religie en ideologie. Het christendom heeft er eeuwen last van gehad met de vernietigende godsdienstoorlogen uit de zestiende en zeventiende eeuw als rampzalig gevolg. Die duistere periode ligt gelukkig ver achter ons. Maar in een recentere periode hadden we bijvoorbeeld een Anti-Revolutionaire Partij, die de seculiere en liberale verworvenheden van de Franse revolutie bestreed vanuit een door het gereformeerde geloof geïnspireerde ideologie. De AR heeft dit politieke streven nooit kunnen verwezenlijken. De partij is later opgegaan in een vergaand geseculariseerd CDA. Van het christendom als ideologie vinden we nog restanten terug bij de SGP.
De politieke islam als ideologie is ongeveer even oud als het AR-gedachtegoed van Abraham Kuyper, maar helaas hardnekkiger en gevaarlijker, bovenal voor de bewoners van islamitische landen, en (vooralsnog) in veel mindere mate voor bewoners van Westerse landen als Nederland. Waar de SGP zonder buitenlandse bondgenoten voortleeft als minderheid in de bible belt, kunnen de islamisten rekenen op geldstromen en tv-programma’s uit het Midden-Oosten. Onze vrijheid is het waard om te verdedigen tegen religieuze intolerantie, maar het is een zwaktebod van de Partij voor de Vrijheid om deze vrijheid bij voorbaat op te heffen. Tijdens het hoogtepunt van de Koude Oorlog – met als tegenstander de communistische ideologie die geen boodschap had aan democratische vrijheid – is de CPN nooit verboden. Overigens kwamen bestuurders ook niet op het idee om in Finsterwolde, Zaandam of Amsterdam-West thee te gaan drinken met de communisten. Dat gebeurde pas toen het gevaar was geweken en de CPN was ingekapseld in het politieke bestel.
Vrijheid van godsdienst betekent natuurlijk niet dat niemand kritiek mag leveren op de islam – een censuurschwalbe (zoals Jonathan van het Reve het gisteren noemde in de Volkskrant) die maar al te graag van stal wordt gehaald in het islamdebat. De vrijheid van kritiek op godsdienst is een van de belangrijkste onderdelen van onze vrijheid van meningsuiting. Wat beledigend of kwetsend is, bepalen niet de ‘gekwetste’ gelovigen, maar de rechters. Hier gelden onze regels, en niet de wetten van de sharia of de normen van de zelfbenoemde antiracisten en islamofobieroepers.
Onderdeel van onze regels is overigens ook dat elke belanghebbende burger bezwaren mag aantekenen tegen bouwplannen of plannen op het gebied van de ruimtelijke ordening. Wat dat betreft verschilt een moskee niet van een nieuwe snelweg, een meubelwarenhuis of een distributiecentrum. Burgers kunnen moeite hebben de bouwhoogte en met te verwachten geluidshinder of parkeeroverlast.
Die bezwaren kunnen terecht zijn. In Londen sneuvelde onlangs een plan voor een megamoskee die ver boven de Saint-Paul-kathedraal zou uitrijzen, met als argument een mogelijke aantasting van het stadsbeeld. Het uitwijken naar bevolkingsarme gebieden is ook geen uitvinding van Wilders. In mijn stad is de Gereformeerde Gemeente, waarvan de leden in toenemende mate ook op zondag de auto gebruiken, verhuisd van de binnenstad naar de bosrijke rand van Amersfoort. De snelst groeiende kerk van Nederland, de Vrije Baptistengemeende van de zeer fundamentalistische en homofobe ds. Orlando Bottenbley, is vertrokken uit het centrum van Drachten en ondergebracht op een industrieterrein met ruime parkeergelegenheid. In Amsterdam komt er een nieuwe Surinaamse moskee in het havengebied Westpoort. Maar als een moskee in een woonwijk aan alle wettelijke voorwaarden voldoet, dan kan Wilders daar niets tegen inbrengen.
Juridische bezwaren moeten immers steekhoudend zijn. Het argument ‘die moskee mot ik niet’ zal bij geen enkele bestuursrechter stand houden. Wilders weet dat ongetwijfeld. Daarom wordt het niks metMosknee. Met de nieuwe website zal Wilders alleen bereiken dat mogelijke legitieme bezwaren tegen de bouw van een moskee op één hoop zullen worden gegooid met de denkbeelden van de PVV.
Dit artikel verscheen eerder op de website van Carel Brendel, carelbrendel.nl
