De Amsterdamse wethouder Andrée van Es (GroenLinks) wil Zwarte Piet voortaan afschaffen. Dit schrijft het Parool. Van Es is hiermee de eerste wethouder die zich publiek tegen deze oer-Hollandse kindertraditie durft uit te spreken. De regering heeft zich nooit willen mengen in de discussie. Plus: de Sinterklaasrel van 1928.
‘Het Sinterklaasfeest is ooit begonnen zonder Zwarte Piet en het wordt tijd om ermee door te gaan zonder Zwarte Piet’, aldus de GroenLinks-wethouder. Van Es stelt voor om Zwarte Piet voortaan te vervangen door mensen ‘met een enkele roetveeg op het gezicht’. John Helsloot van het Meertens Instituut is het hier mee eens. ‘Zwarte Piet is in essentie een racistisch fenomeen’, aldus de onderzoeker in het Parool.
Mars tegen Zwarte Piet
Het is op een uitzondering na de eerste keer dat de overheid zich inhoudelijk bemoeit met het Sinterklaasfeest. In 2008 stelde toenmalig minister van Onderwijs Ronald Plasterk nog dat het Sinterklaasfeest op een groot maatschappelijk draagvlak kan rekenen. “Ook ik vier het zelf elk jaar,” voegde de bewindsman daar aan toe. Plasterk reageerde op Kamervragen van de PVV naar aanleiding van een protestmars die in Eindhoven georganiseerd zou worden.
Overheid wil zich niet in debat mengen
Maar het Kabinetsstandpunt was duidelijk: de regering wilde zich niet mengen in de discussie. “Het is een waardevolle functie van kunst om de samenleving en haar tradities, zoals het Nederlandse sinterklaasfeest, een spiegel voor te houden. Dit debat kan daar hopelijk nu wel een constructieve bijdrage aan leveren, zonder dat ik aanleiding zie om mij zelf in dit debat te mengen,” aldus Plasterk in 2008.
Marokkaanse zwarte pieten
In 2009 was het weer raak. Het CDA stelde Kamervragen over de mijter van de goedheiligman en de PVV wilde opheldering over Marokkaanse zwarte pieten. Datzelfde jaar bleek het laatste kabinet Balkenende te beschikken over een heuse Dichtpiet. PvdA-staatssecretaris Frank Heemskerk beantwoordde Kamervragen in dichtregels. “Over eerlijke letters van chocola, weet dat ik voor duurzaam ga.”
De Sinterklaasrel van 1928
Van Es heeft een voorganger. De burgemeester van Krimpen aan den IJssel verbood in december 1928 de intocht van Sinterklaas en zijn knecht. Niet vanwege het vermeende racistische karakter maar omdat hij het ‘een vereering van een heilige en een feest van heidensch Roomsch-Katholieken oorsprong’ vond. De hulp-sinterklaas in kwestie kreeg zelfs een proces-verbaal aan zijn broek wat leidde tot enige ophef in de Eerste Kamer.
