Politiek

Werkloosheidsdrama: EU Commisaris László Andor is tandarts zonder instrumenten

05-11-2012 14:14

Dat kwalitatieve gezondheidszorg niet gratis is ontdekten deze week hele volksstammen van de VVD. Nu zijn mensen met ondernemingszin vaker vertegenwoordigd in het centrum rechtse electoraat. Die weten als geen ander dat de kost voor de baat uit gaat.  Die realiteitszin wordt ten onrecht niet getoond ten aanzien van de volstrekt ontoereikende budgetten voor de Europese Unie. De publicatie deze week van de werkloosheidscijfsers in de EU zijn schokkend en beschamend.

Voor de EU 27 10,6 procent, voor de Eurozone een stijging naar 11,6 procent. De extreem lange titel van het beleidsterrein van EU Commissaris László Andor voor Werkgelegenheid, Sociale Zaken en Insluiting geeft al aan dat hij heel wat werk te verzetten heeft. Zonder ingrijpende hervormingen van Andor leidt het tot niets anders dan de weg aanleggen naar de hel voor de Europese burger. Gaat onze president Rutte eindelijk zijn best doen om dat aan zijn achterban uit te leggen? Ik geef een voorzet.

Dalende werkloosheidscijfers VS lossen onze problemen niet op
De meer dan warme fascinatie vanuit Europa voor de presidentsverkiezingen in de VS zal historisch ongetwijfeld een verklaring hebben. Die onevenredige aandacht hoeft geen excuus te zijn voor burgers noch het Europese journaille scherpe vragen te stellen aan onze eigen Eurocommissaris Andor. Hoe kan het dat deze Europees politiek leider zo langzamerhand niet ontploft van woede bij de trendmatige werkloosheidscijfers van de EU? In deze tabel van het Europese Bureau voor Statistiek Eurostat wordt een keurig overzicht gegeven van werkloosheidscijfers vanaf 2000, met daarbij een vergelijking met de VS en Japan. Ergens in het laatste kwartaal van de VS lag de piek gelijk met de EU. Aan de overkant van de Atlantische Oceaan is dat verlaagd naar 7,9 procent. Dat spreekt de kiezers aan. Nu hebben 13 van de 27 EU landen een werkloosheid hoger dan tien procent. Met pijnlijke uitschieters van meer dan 25 procent in Griekenland en Spanje. Zonder geld om onze exportproducten te kopen.

De trendbreuk die Obama met zijn herstelprogramma heeft bewerkstelligd is significant. Hoewel een woordvoerder van het IMF in oktober in Tokyo een voorzichtig geluid voor optimisme liet horen voor groei in Europa gaat de werkloosheid hier nog steeds omhoog. Trendmatig. Zitten wij hier als burgers met zijn allen te slapen? Weg te dommelen voor de TV, genietend van het succes van Obama?

Het totale faillissement van de huidige organisatiestructuur van de Europese Unie is voor iedereen duidelijk nu al sinds 2008 over de crisis wordt vergaderd. In gremia met moeilijk uit te leggen besluitvormingsprocessen en deze schrikbarende werkloosheidscijfers als tussenstand. Ongetwijfeld hebben zij, onze minister van Financiën Jan Kees de Jager voorop, hard gewerkt en hun best gedaan. Wat doet de VS beter dan de EU? Wat moet hier veranderen? Nu blijkt dat je best doen niet genoeg is.

Engeland grafdelver van de Unie
Het abjecte gebrek aan interesse voor volwassen Europese politiek beperkt de discussie tot de oppervlakkige vraag voor de burger of de Unie ‘teveel of te weinig kost’. Treurige exponent is de Engelse achterban van Britse premier David Cameron die de opdracht heeft meegekregen zich op de komende Eurotop op te stellen als de grafdelver van de Unie. Nu hebben grafdelvers best een verantwoordelijke baan, zij hebben een heleboel mensen onder zich. Ik herinnerde mij deze week een ontsteking aan een kies en de tandarts die mij zei: ‘Je moet kiezen; meedoen of vertrekken.’ Weglopen is geen oplossing in tijden van crisis.

Met een Eurocrisis van nu al vier jaar zonder wenkend perspectief naar groei en herstel is de vraag naar de kosten wel begrijpelijk en relevant. De EU doet de laatste jaren vooral pijn. Is dat de schuld van commissaris Andor? Kijkend naar het aantal ambtenaren waar hij het mee moet doen, 704, ziet dat hij een tandarts is zonder instrumentarium. Eerst werd de EU ons verkocht als project ‘ook voor de burger’ en ‘best belangrijk’. Van de positie van consument  komen wij steeds meer in een situatie van een pijnlijdende patiënt. De totale staf van de Unie is nauwelijks groter dan 33.000 mensen. Voor een bevolking van 500 miljoen inwoners. Een lachertje. De federale staf van de VS met 313 miljoen inwoners is groter dan een miljoen. Dat is exclusief het personeel voor defensie.

Groepsresultaat of nationale ego’s?
Het is logisch dat je de ingewikkelde Eurocrisis met een miljoen mensen sneller op kan lossen dan met een mini staf. Dat kost meer aan salarissen, dat is zo. Het huidige systeem waarbij 27 presidenten denken het zelf wel te kunnen blijkt niet effectief. Nationale ego’s moeten ondergeschikt gemaakt worden aan het belang van het groepsresultaat.

De kosten van extra personeel voor de Unie zijn een fractie van de tientallen miljarden die in de afgelopen vier jaar verloren zijn gegaan. Die wetenschap zal centraal moeten staan tijdens de komende Eurotop waarin beslist wordt over de budgetten. Dat hoeft niet direct te gaan om een miljoen ambtenaren, maar duidelijk mag zijn dat met de huidige capaciteit effectiviteit en snelheid zwaar te lijden hebben. En dat betalen uiteindelijk wij als burger.

Strijd opvolging Barosso 2014 hoopvol
Het is gewoon kul om te veronderstellen dat de Europese Unie en ook wij Nederlanders een gezonde toekomst hebben in een wereld met grootmachten als de VS, China en Rusland zonder toereikende middelen. Cruciaal is of de opvolger van Barosso dat afdwingt bij de kiezer. Hoopvol voor de burger is dat er straks bij de Europarlementsverkiezingen in 2014 ook iets te kiezen valt. Dat is een uitvloeisel van het verdrag van Lissabon.

Het kwartje dat wij meetellen is gevallen, nu moet het nog gaan rollen. De deelnemende partijen worden geacht een kandidaat naar voren te schuiven die zij zien als de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie. Een breuk met de traditie dat nationale politici dat onderling bedisselen. Een gekozen commissaris door de burger verstevigt zijn positie over de verdeelde presidenten. Verandering doet voor veel mensen altijd pijn. De geopolitieke wereld is dynamisch. Dus lijdt ik liever aan groeipijnen dan toeschouwer te zijn van de geldverslindende lethargie van nu.

CC-Foto: ‘Muffet